Οἱ ρίζες τοῦ ἑλληνικοῦ Πατριωτισμοῦ ( Μέρος 1ο )

          Ὁ Παναγιώτης  Δρακόπουλος στο  ἐγχειρίδιο μέ τίτλο «Βασίλειον Γένος» περιγράφει πώς οἱ Ἕλληνες ἐμφανίζονται τό πρῶτον ὡς ἑνιαῖος λαός - ἔθνος μέ τά σημερινά δεδομένα - στίς πεδιάδες τοῦ Σκαμάνδρου, ὅταν ἐξεστράτευσαν ἐναντίον τῶν Τρώων κατά τίς περιγραφές τοῦ Ὁμήρου...

Tοῦ ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

     Ποῦ βασίζεται ὁ πατριωτισμός τῶν Ἑλλήνων, γιά χάρη τοῦ ὁποίου οἱ πρόγονοί μας ἀνά τούς αἰῶνες ἔγραψαν ἀτέλειωτες χρυσές σελίδες ἡρωϊσμοῦ, αὐταπάρνησης καί ἐπικῶν νικῶν; Γιατί θεωροῦμε τό Γένος μας ὡς κάτι ξεχωριστό; Εἶναι, ἆρα γε, ἕνας κούφιος ἐθνικισμός, ὅπως ἐκεῖνος τῶν λαῶν χωρίς Πατρίδα, πού γιά νά δικαιολογήσουν τήν ύπαρξή τους ἐκτρέπονται σέ ἀκραῖες ἐθνικιστικές κραυγές χωρίς οὐσιαστικό περιεχόμενο; Εἴμαστε κι ἐμεῖς σάν ἐκείνους, πού κάνουν ἐθνικές ἑορτές τά γενέθλια τῶν βασιλισσῶν τους, ἐπειδή μόνο αὐτά ἔχουν νά ἐπιδείξουν; Ἤ, ἀντιθέτως, ἡ ἱστορία μας ἀπό τότε πού ὁ Ἑλληνισμός ἀνεφύη στήν Ἱστορία, δικαιολογοῦν τήν ἀσύνορη ὑπερηφάνεια γιά τήν καταγωγή, ἆρα καί γιά τήν δική μας προσωπική ἀποστολή σέ αὐτή τή ζωή;

 Τό δημιούργημα τοῦ ποιητῆ

     Τό εὐσύνοπτο ἀλλ’ ἄκρως διαφωτιστικό ἐγχειρίδιο μέ τίτλο «Βασίλειον Γένος» τοῦ ἀειμνήστου Παναγιώτη Δρακοπούλου δίνει ἀπάντηση στό ἐρώτημα. Ὁ Δρακόπουλος περιγράφει πώς οἱ Ἕλληνες ἐμφανίζονται τό πρῶτον ὡς ἑνιαῖος λαός - ἔθνος μέ τά σημερινά δεδομένα - στίς πεδιάδες τοῦ Σκαμάνδρου, ὅταν ἐξεστράτευσαν ἐναντίον τῶν Τρώων κατά τίς περιγραφές τοῦ Ὁμήρου. Τότε γιά πρώτη φορά οἱ Ἕλληνες ἔχουν ἑνιαῖο στράτευμα, κοινή ἡγεσία τοῦ στρατεύματος κι ἑνιαῖο σκοπό. Γιά πρώτη φορά οἱ Ἕλληνες μαζί ἐμφανίστηκαν ἔξω ἀπό τά τείχη τῆς Τροίας. Ἀλλά αὐτό δέν εἶναι μετά βεβαιότητος ἡ πραγματικότης, εἶναι ὅσα τραγουδοῦσε μισή χιλιετία ἀργότερα στίς ἑλληνικές πόλεις ὁ Ὅμηρος. Πεντακόσια χρόνια ἀργότερα, ὁ ποιητής ἀνέλαβε νά ἐξηγήσει στούς Ἕλληνες τή ρίζα τους κι ὅλα ὅσα «ἔγιναν» στόν Τρωϊκό Πόλεμο. Γι' αὐτό ὁ συγγραφέας ἀποκαλεῖ τούς Ἕλληνες «τό δημιούργημα τοῦ Ποιητῆ». Ἐκεῖ τέθησαν καί τά θεμέλια τοῦ Ἑλληνισμοῦ: Ὅπου ὁ Ἀγαμέμνων ἐπιχειροῦσε νά παίξει τόν ρόλο τοῦ «ἐλέω Θεοῦ» μονάρχη, ὁ Ὅμηρος ἔβαζε τούς Θεούς νά τόν ἐπαναφέρουν στή θέση του, τοῦ πρώτου μεταξύ ἴσων, πού εἶχε ὑπερεξουσίες μόνο στήν ὥρα τοῦ μεγάλου κινδύνου. Ὁ μεγάλος ποιητής, ἐπίσης, ξεκαθαρίζει τά τῆς ἑνότητος τῶν Ἑλλήνων: Βάζει τόν Ἀχιλλέα νά πεῖ στόν Ἀγαμέμνονα ὅτι ἀπό τή σύγκρουσή τους «κέρδισαν ὁ Ἕκτωρ κι οἱ Τρῶες» και, πρίν τήν τελική μάχη, παροτρύνει τόν μεγάλο ἀντίπαλό του, Ἀγαμέμνονα: «ἐγώ παύω νά ’μαι θυμωμένος. Ἀλλά ἐσύ, γρήγορα ξεσήκωσε τούς μακρυμάλληδες Ἀχαιούς γιά πόλεμο». Κοντολογίς, ὁ Ὅμηρος σκιαγραφεῖ τά χαρακτηριστικά τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί κάνει τήν Ἰλιάδα καί τήν Ὀδύσσεια «τή ρίζα τῆς ποίησής μας καί τήν ποίηση τῆς ρίζας μας».

Ἡ συνεισφορά τοῦ Αἰσχύλου

     Μετά τά θεμέλια τοῦ ἑλληνικοῦ πατριωτισμοῦ πού ἔθεσε ὁ Ὅμηρος, ὁ μεγάλος μας τραγικός ποιητής - καί μαχητής στόν Μαραθῶνα - Αἰσχύλος, θέτει τό ζήτημα τῆς ἑλληνικῆς αὐτογνωσίας στό πλαίσιο τοῦ «ἐμεῖς κι οἱ ἄλλοι»: Ἔβαλε τόν ἀδελφό του Κυναίγειρο νά ἁρπάξει τό πλοῖο τῶν πανικόβλητων Περσῶν, ὥστε νά ἐμποδίσει τό φευγιό τους, καί ἔδωσε τή ζωή του, θέλοντας νά τούς κρατήσει στόν Μαραθῶνα, ὥστε νά πάρει ἐνώπιον τῆς Ἱστορίας σάρκα ὁ διαχωρισμός: «Ὁ κόσμος τῶν Ἑλλήνων ἀπέναντι στό πλῆθος τῶν βαρβάρων». Στούς «Πέρσες» του, μάλιστα, ὁ Αἰσχύλος βάζει τή βασίλισσά τους Ἄτοσσα νά πεῖ τό ὄνειρό της: Δύο γυναῖκες, ἡ μία μέ στολή βαρβαρική κι ἡ ἄλλη μέ ἑλληνική, βρέθηκαν μπροστά στόν Ξέρξη, πού θέλησε νά τίς ὑποτάξει. Ἡ μιά «εἶχε στά γκέμια ὑποταγμένο στόμα», ἀλλά ἡ ἄλλη, ἡ Ἑλληνίδα, «χτυπιόταν καί τοῦ δίφρου πιάνει καί σπάει τά σύνεργα κι ἀμέσως μέ ὁρμή τόν σέρνει, χωρίς χαλινάρι». Τί μεγαλοφυής περιγραφή τοῦ ἀδαμάστου ἑλληνικοῦ πάθους γιά τήν Ἐλευθερία! Καί σάν νά μήν ἔφτανε αὐτό, λίγο πιό κάτω, ὅταν ἡ Ἄτοσσα ζητεῖ νά μάθει ποιοῦ ἡγεμόνα δοῦλοι εἶναι αὐτοί πού ντρόπιασαν τόν περσικό στρατό στόν Μαραθῶνα, ὁ χορός τῆς δίνει τήν ἀπάντηση γιά τή διάκριση «ἐμεῖς κι οἱ ἄλλοι»: Δέν εἶναι δοῦλοι, μήτε ὑπήκοοι κανενός!

       Ὁ Αἰσχύλος περιγράφει μέ λεπτομέρεια τίς συνιστῶσες τοῦ ἄξονα «ἐμεῖς κι οἱ ἄλλοι». Βάζει τήν Ἄτοσσα νά ὁμολογήσει ὅτι στή χώρα της, στά βάθη τῆς Ἀνατολῆς, ὁ Ξέρξης, πού ὑπέστη δεινή, ἀτιμωτική ἧττα στόν Μαραθῶνα, «δέν ἔχει νά ἀπολογηθεῖ σέ κανέναν», ἀφοῦ ὁ λαός του ἀποτελεῖται ἀπό δούλους.

 Συνεχίζεται...

Σημείωμα Διαχειριστού  Ιστολογίου:

     Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης & του εθνομηδενισμού που ζούμε σήμερα και που οι λέξεις & οι έννοιες “Έθνος” , “Πατρίδα” & “Πατριωτισμός” έχουν το ολιγότερον ξεχαστεί εάν δεν έχουν καταστεί παρεξηγήσιμες & απαγορευτικές να γράφονται & να προφέρονται, κείμενα- άρθρα σαν αυτό του κ. Διαμαντή Σεϊτανίδη που δημοσιεύουμε παραπάνω καθίστανται, πιστεύουμε, αναγκαία να προσφέρονται στους επισκέπτες του ιστολογίου μας όχι μόνο προς ανάγνωση αλλά για μελέτη, προβληματισμό, γνώση & αυτογνωσία.  

     Το εν θέματι κείμενο- άρθρο που διαβάσαμε στο Φύλλο της 24^ης Δεκ. 2021 της έγκριτης ιστορικής εφημερίδος ΕΣΤΙΑ όπου, το πρώτον, δημοσιεύθηκε, θεωρώντας το αξιόλογο, αληθινό ιστορικά & ως εκ τούτου διδακτικό, ζητήσαμε από τον συντάκτη του να μας το αποστείλει παραχωρώντας μας την άδεια να το αναδημοσιεύσουμε στο ιστολόγιο  μας.                                                                                                             

     Για λόγους δεοντολογίας δε, αλλά & σεβασμού κυρίως στον συντάκτη του Άρθρου, αλλά & στην ιστορική εφημερίδα ΕΣΤΙΑ που το πρώτοδημοσίευσε, διατηρήσαμε τη γλώσσα & την πολυτονική γραφή τους, δίνοντας την ευκαιρία στους μεν παλαιότερους, ηλικιακά, φίλους επισκέπτες του ιστολογίου μας να θυμηθούν την ιστορία, τη γλώσσα & τη γραφή όπως εμείς τη μαθαίναμε κάποτε, στους δε νεότερους να γνωρίσουν, μαζί με την ιστορική τεκμηρίωση του θέματος που πραγματεύεται ο συντάκτης του άρθρου, τη γλώσσα & τη γραφή που αποτέλεσαν επί αιώνες τους βασικούς πυλώνες της υποστάσεως & της συνέχειας του Γένους & του Έθνους μας.

   Ευχαριστίες ιδιαίτερες οφείλω στον κ. Διαμαντή Σεϊτανίδη για την διάθεση του Άρθρου & την άδεια αναδημοσίευσής του στο ιστολόγιο του Συλλόγου μας.

                                                           

                                                                                   Αλέξανδρος Ι. Βαλάσκας