Γράμμα τού Ανδρούτσου πρός τόν Κιοσέ Μεχμέτ -15 Νοεμβρίου 1822

                           

Πρός τόν υψηλότατον καί πολυχρόνιον δοβλετλή βεζύρ εφέντη Μεχμέτ πασσά!..

    Όλοι οι κάτοικοι τού σαντζακιού (σαντζάκι = επαρχία) τής Ευρίπου καί εγώ μαζί τους αποφασίζομεν καί σού γράφομεν, επειδή καί μάς ερωτάς τήν αιτίαν όπου εσηκώσαμεν τά άρματα. 

Τά μεγάλα ζουλούμια (αδικίες) όπου έκαμε χωρίς νά έχει ριζάν (αιτία) τό κραταιόν δοβλέτι (κράτος), καί ιδού όπου σοί τό φανερώνω, τά μεγάλα ζουλούμια τών βεζυράδων, βοϊβοντάδων, κατήδων (δικαστών) καί μπουλουκμπασήδων (αξιωματικών τής αστυνομίας) όπου έκλεισαν τό χάτι κιτάπι (τετράδιο) σας τού Μωάμεθ, καί είχεν ο καθένας από ένα κιτάπι εις τόν κόλπον του, καί όποιον κορίτσι ή παιδί τούς ήρεζεν, έστελναν καί έπαιρναν ζόρλαν (μέ τό ζόρι) γιά μουσά, όποιος πραγματευτής εκαζαντούσε γρόσια καί κανέν χωράφι καλόν ή χωριόν τόν εσκότωναν καί τού τό έπαιρναν, όποιος μπιρμπάντης εμεθούσε εις τό παζάρι εσκότωνε τόν καλλίτερον χωρίς νά τού τό γίνει καμμία μικρά παιδεία, όπου τό κιτάπι τού Μωάμεθ δέν τό συγχωρεί, αλλά γράφει μέσα κανή κανηνά, ιρζί ιρζινά, μαλί μαλινά, καί δι’ άλλα πράγματα τέτοια καλά, όπου λέγει τό κιτάπι τού Μωάμεθ, αυτούνων όμως δέν τούς ήρεσε καί τό πέταξαν πέρα, καί έφτιασε ο καθένας τό εδικόν του κιτάπι καί κάνει μ’ αυτό καί μέ τό σπαθί του.

(Ο κάθε Τούρκος πού είχε εξουσία φορολογούσε γιά δικό του λογαριασμό τούς ραγιάδες καί επέβαλε τή φορολόγηση μέ τή βία. Έτσι οι ραγιάδες πλήρωναν φόρο δέκα φορές περισσότερο από αυτόν πού έπρεπε νά πληρώσουν. Επιπροσθέτως ο φόνος Χριστιανού από μουσουλμάνο δέν αποτελούσε αιτία διώξεως τού μουσουλμάνου όπως καί η αρπαγή γυναίκας ή κοριτσιού).

Εις αυτά όλα ηξεύρομεν πολλά καλά ότι ο σεφτεκτλής βασιλεύς δέν έχει ριζάν (δέν φταίει) μήτε είδησιν εις αυτά τά πράγματα όπου γίνονται, καί τού εγράψαμεν αρτζουάλια (αναφορές) πολλάς φοράς καί εις τά χέρια τού βασιλέως κανένα δέν επήγεν, επειδή καί αυτοί οι ζουλουμκιάρηδες (άδικοι καταπιεστές) είχαν όλα τά καπιά (πύλες) τής πόλεως πιασμένα, καί κάθε αρτζουάλι όπου από ημάς επήγαινεν εις τό κραταιόν δοβλέτι, τό εκρατούσαν αυτοί καί έφτιαναν άλλα ιδικά τους κατά πώς ήθελαν, καί μή εισακούοντας εις τόν βασιλέα.

Όλα αυτά τά κακά μάς εστενοχώρησαν καί εσηκώσαμεν τά άρματα, καί ινά σηκώσωμεν όλα αυτά τά ζουλούμια (νά καταργήσουμε τίς αδικίες) ή νά αποθάνωμεν όλοι. 

Τώρα η υψηλότης σου, άν είναι ορισμός σου, γράψε ένα αρτζουάλι εις τόν βασιλέα, οπού νά σηκώση από όλους τούς Χριστιανούς όλα αυτά τά ζουλούμια μέ χάτι χουμαγιούν (αυτοκρατορική διακήρυξις) καί ανοίξει τό κιτάπι τού Μωάμεθ (νά εφαρμόσει τούς νόμους τού Μωάμεθ) καί τότε εμείς θέλει ησυχάσει ο καθείς στό σπίτι του καί θά κοιτάξη τήν δουλειά του καί θά είμεθα χίλιαις φοραίς καλλίτερα από τά πρώτα, διά δέ τό καπετανλήκι τό ιδικόν μου ο πατέρας από τόν πατέρα του τό ηύρε, μέ κλεψιά καί μέ τό ζορμπαλίκι (ζορμπάς – αντάρτης) χωρίς καμμιά απόδειξιν καί εγώ ελπίζω εις τόν μεγαλοδύναμον Θεόν απ’ εδώ καί εμπρός νά τό έχω χίλιαις φοραίς καλλίτερα από τόν πατέραν μου, όπου νά τό έχω μέ απόδειξιν.

Ταύτα καί λαμβάνω τήν τιμή νά σέ ξαναπροσκυνήσω.

Τήν 15ην Νοεμβρίου 1822, ‘Ρουσαλήμ

Οδυσσεύς Ανδρούτσου.»

       Πηγή: tideon.org