ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ

Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών. Η ονομασία του ετυμολογείται από τη λατινική λέξη November, η οποία προέρχεται από το αριθμητικό novem, εννέα, επειδή στο αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Νοέμβριος ήταν ο ένατος κατά σειρά μήνας. Στη συνέχεια, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο. Ο Νοέμβριος μετακινήθηκε στην ενδέκατη θέση, αλλά διατήρησε την παλιά του ονομασία.

Στην αρχαία Αθήνα ο Νοέμβριος ισοδυναμούσε με το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Πυανοψιώνα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Μαιμακτηριώνα. Την περίοδο αυτή οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα:

• Απατούρια, κατά τη διάρκεια των οποίων οι νεαροί Αθηναίοι (Κούροι) εγγράφονταν στη φρατρία (ή φατρία=ευρύτερη οικογένεια), όπου ανήκαν, μία τελετή που παραλληλίζεται με τη βάπτιση των Χριστιανών. Ο πατέρας του παιδιού ήταν υποχρεωμένος να θυσιάσει αρνί ή κατσίκι και να δώσει μισή δραχμή στον ιερέα που θα τελούσε τη θυσία. Το εορταστικό τραπέζι, που ακολουθούσε, περιείχε κρέας, πίτες και κρασί.
• Χαλκεία, κατά τα οποία οι σιδεράδες της πόλης τιμούσαν τον προστάτη Θεό τους Ήφαιστο.
• Μαιμακτήρια, για να τιμήσουν τον θεό των καιρικών συνθηκών, Δία τον Μαιμάκτη, δηλαδή τον θυελλώδη και να του ζητήσουν ήπιο καιρό, σε μια εποχή που το κρύο δυνάμωνε. Από το προσωνύμιο αυτό του Δία πήρε το όνομά του τόσο η γιορτή, όσο και ο μήνας.

Στο λαϊκό καλεντάρι ο Νοέμβριος ονομάζεται:

• Σποριάς και Μεσοσπορίτης, λόγω της σποράς δημητριακών και οσπρίων.

Βροχάρης για τις βροχές του.

• Ανακατωμένος, λόγω των ακατάστατων καιρικών συνθηκών.
• Κρασομηνάς, επειδή ανοίγουν τα καινούργια κρασιά.
• Αϊ Ταξιάρχης, Αρχαγγελίτης, Αρχαγγελιάτης, Αϊ Στράτης και Αϊ Στράτηγος, από την εορτή των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στις 8 Νοεμβρίου.
• Αγιομηνάς, από την εορτή του Αγίου Μηνά (11 Νοεμβρίου).
• Φιλιππιάτης, από την εορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου).
• Αντριάς, από την εορτή του Αγίου Ανδρέα (30 Νοεμβρίου).

Από την εορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου) έως τα Χριστούγεννα (25 Δεκεμβρίου) η Εκκλησία επιβάλλει την τήρηση νηστείας, το γνωστό Σαρανταήμερο, ενώ μία ακόμη γιορτή σηματοδοτεί εκκλησιαστικά τον Νοέμβριο: Τα Εισόδια της Θεοτόκου (21 Νοεμβρίου),που μας θυμίζουν την έλευση της νεαρής Μαρίας (μετέπειτα Θεοτόκου) στον Ναό και την αφιέρωσή της στον Θεό από τους γονείς της Ιωακείμ και Άννα.

Παροιμίες

Νοέμβρη νόα κι έσπερνε, Δεκέμβρη ιδέ κι απόσπειρε, κι έμπα και στ’ αμπέλι σου καλονοικοκύρης μέσα.
[Ελληνική]

Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
[Ελληνική]

Ο Νοέμβρης έκλεισε; Τα ζευγάρια είναι στο στάβλο.
[Ελληνική]

Ο Νοέμβρης κι αν βροντά, το κρασάκι να ’ναι καλά!
[Ελληνική]

Ο Νοέμβρης με βροχή, σκάβει, σπέρνει όλη τη γη.
[Ελληνική]

Το Νοέμβρη κρύο κάνει κι η φωτιά θα μας ζεστάνει.
[Ελληνική]

Το Νοέμβρη, το Δεκέμβρη, φύτευε καταβολάδες.
[Ελληνική]

ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/