ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ ….

…Οι  Μεγάλοι Εθνικοί Ευεργέτες του Ελληνικού Γένους

          Ο εξ Ηπείρου ευεργέτης Ζωσιμάς.        Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα

 Η ιστορία της Ελλάδας δεν γράφεται μόνο με όπλα και επαναστάσεις αλλά και με την οικονομική δύναμη που στρέφεται προς την παιδεία, την κοινωνική πρόνοια και τη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας...

    Στην κρίσιμη αυτή διαδρομή, η οικογένεια των Ζωσιμάδων από τα Ιωάννινα, με τα έξι αδέλφια της Ιωάννης, Αναστάσιος, Νικόλαος, Θεοδόσιος, Ζώης και Μιχαήλ αποτέλεσε θεμέλιο λίθο για την εδραίωση της νεότερης ελληνικής πολιτείας και την ενίσχυση του ελληνισμού εκτός των συνόρων του.

Η Ρωσία υπήρξε καθοριστικός σταθμός στη ζωή και το έργο τους. Στη Μόσχα και τη Νίζνα, μεγάλα εμπορικά κέντρα του 18ου αιώνα, οι Ζωσιμάδες, όπως και άλλοι Έλληνες επιχειρηματίες και στρατιωτικοί Βαρβάκης, Κατσώνης, ακόμη και ο Καποδίστριας βρήκαν καταφύγιο διαπρέποντας σε επιμέρους τομείς, δίκτυα επιρροής και οικονομικούς πόρους που θα κατευθύνονταν αργότερα προς την ελληνική ανεξαρτησία. Η Ρωσία, ως πολιτική και πολιτισμική δύναμη, προσέφερε το πλαίσιο για τη διατήρηση της ελληνικής ταυτότητας, ενώ οι Ζωσιμάδες αξιοποίησαν την ευημερία τους για να στηρίξουν τη διανόηση, την παιδεία και την επανάσταση.

Το εμπόριο τους δεν ήταν απλή οικονομική δραστηριότητα αλλά ήταν ξεκάθαρα στρατηγική εθνικής ενίσχυσης. Από το Λιβόρνο, την Νίζνα και την Μόσχα, διοχέτευσαν κεφάλαια για τη σύσταση σχολείων, ορφανοτροφείων, πτωχοκομείων και βιβλιοθηκών. Η χρηματοδότηση της «Ελληνικής Βιβλιοθήκης» του Αδαμάντιου Κοραή και των έργων του Ρήγα Φεραίου δεν υπήρξε μόνο πολιτισμική πράξη αλλά πολιτική πράξη, μια άρνηση στη λήθη και στην καταπίεση του ελληνικού πνεύματος από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Κατά την ελληνική Επανάσταση, η δράση τους συνδύασε το στρατηγικό όραμα με την ανθρωπιά καράβια με όπλα για τους Σουλιώτες, οικονομική στήριξη στην Μολδοβλαχία, εξαγορά σκλάβων από τα ανατολικά σκλαβοπάζαρα. Οι Ζωσιμάδες δημιούργησαν ένα δίκτυο αλληλεγγύης που συνδέει την Ήπειρο, την Ελλάδα και τη ρωσική διασπορά, μετατρέποντας τον πλούτο σε εθνική ισχύ και κοινωνικό κεφάλαιο.

Η κληρονομιά τους δεν περιορίστηκε στο παρόν τους. Η Ζωσιμαία Σχολή στα Ιωάννινα, τα ορφανοτροφεία στην Πάτμο, η συλλογή νομισμάτων στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας αποτελούν διαρκή μνημεία πολιτισμικής, κοινωνικής και εθνικής στρατηγικής. Ακόμη και η επιτάφια επιγραφή στη Μόσχα θυμίζει τη διαχρονική τους προσφορά:

«Υπηρέτησαν με δόξα και έπαινο την πατρίδα τους και όλους τους Έλληνες. Σε όλη τους τη ζωή ήταν υποστηρικτές του καλού».

Η ιστορία των Ζωσιμάδων αποκαλύπτει την ουσία του πολιτικού πατριωτισμού η δύναμη δεν είναι μόνο στρατιωτική ή οικονομική αλλά και πνευματική, κοινωνική και πολιτισμική. Η Ελλάδα οφείλει την παιδεία, την ελευθερία και την κοινωνική της συνοχή σε εκείνους που τόλμησαν να συνδέσουν τον πλούτο με το κοινό καλό, την επιχειρηματική δραστηριότητα με τον αγώνα για ανεξαρτησία, και την πατρίδα με τη διασπορά.

Στο πρόσωπο των Ζωσιμάδων, η πολιτική, η οικονομία και η παιδεία ενώνονται σε ένα διαχρονικό πρότυπο εθνικής στρατηγικής το όραμα για μια Ελλάδα φωτισμένη, ελεύθερη και κοινωνικά δίκαιη, που συνδέει τη μνήμη με την πράξη και τον τόπο με τη διασπορά.

     Πηγή: fb / Στυλ. Καβάζης

         

                    Επιμέλεια  - Ανάρτηση:  Αλέκος Ι. Βαλάσκας