Η Δίκη του Σωκράτη: Όταν η σκέψη έγινε έγκλημα

                              

        Στην καρδιά της δημοκρατικής Αθήνας, ο Σωκράτης βρέθηκε κατηγορούμενος για ασέβεια προς τους θεούς της πόλης και για διαφθορά της νεολαίας...

Όμως το πραγματικό του «έγκλημα» ήταν πως έκανε πάρα πολλές ερωτήσεις — ερωτήσεις που έθεταν υπό αμφισβήτηση τις βεβαιότητες των συμπολιτών του.

Το 399 π. Χ., σε ηλικία 70 ετών, ο άνθρωπος που δεν έγραψε ποτέ τίποτα, αλλά καθόρισε τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τη θεμελίωση της δυτικής φιλοσοφίας, οδηγήθηκε σε δίκη. Οι ένορκοι τον έκριναν ένοχο.

Του δόθηκε μια επιλογή: να σταματήσει τη διδασκαλία ή να αποδεχτεί την ποινή του θανάτου. Η απάντησή του ήταν καθαρή και αδιαπραγμάτευτη:

«Ο ανεξέταστος βίος δεν είναι άξιος να βιώνεται».

Δεν διέφυγε, ούτε παρακάλεσε. Αντιθέτως, δέχτηκε τον θάνατο ως το ύστατο μάθημα. Τις τελευταίες του ώρες τις πέρασε συζητώντας με τους μαθητές του για την αθανασία της ψυχής, με απόλυτη νηφαλιότητα. Έπειτα ήπιε κώνειο—ένα θανατηφόρο δηλητήριο—και παρέδωσε την ψυχή του με αργό ρυθμό: πρώτα μουδιάζοντας τα πόδια, ύστερα σιωπή.

Τα τελευταία του λόγια, όπως τα κατέγραψε ο Πλάτωνας στον Φαίδωνα, ήταν:

«Κρίτων, χρωστάμε έναν κόκορα στον Ασκληπιό. Να τον δώσεις και μην το ξεχάσεις».

Μέχρι σήμερα, οι ερμηνευτές διαφωνούν ως προς το νόημα· ίσως εννοούσε ότι ο θάνατος ήταν για τον φιλόσοφο μια μορφή ίασης — μια απελευθέρωση από το σώμα.

Η δίκη του Σωκράτη δεν σηματοδότησε απλώς το τέλος ενός ανθρώπου, αλλά την απαρχή της κριτικής σκέψης, του ηθικού θάρρους και της διανοητικής αντίστασης. Πεθαίνοντας για τη φιλοσοφία, ο Σωκράτης κατέστησε την αμφισβήτηση της εξουσίας αιώνια αρετή.

 

Πηγή: fb/ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ