Άγιος Γεώργιος ο Φουστανελάς: Σήμερα γιορτάζει ο προστάτης της Προεδρικής Φρουράς

    Το μνημείο του Αγίου Γεωργίου εξ Ιωαννίνων, «του Φουστανελά», στο στρατόπεδο της Προεδρικής Φρουράς (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)

Μαρτύρησε το 1838 για την πίστη του...

        Μόλις το 2018 η Προεδρική Φρουρά απέκτησε τον προστάτη Άγιό της, τον Νεομάρτυρα Άγιο Γεώργιο εξ Ιωαννίνων, τον «Φουστανελά», όταν στην Προεδρία της Δημοκρατίας ήταν ο Προκόπης Παυλόπουλος.

Η επίσημη τελετή έγινε στις 17 Ιανουαρίου –ημερομηνία κατά την οποία μαρτύρησε και τιμάται ο Άγιος–, πρωτοστατούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου.

Όπως είχε πει κατά την ομιλία του ο Πρ. Παυλόπουλος, «η επιλογή  του Προστάτη της Προεδρικής Φρουράς, του Νεομάρτυρος Αγίου Γεωργίου, δεν οφείλεται μόνο στην ευζωνική του περιβολή. Αυτό είναι το ένα. […] Ο λόγος, ο βαθύτερος λόγος,  είναι το ίδιο το παράδειγμα του Νεομάρτυρος Αγίου Γεωργίου που, όποιος εντρυφήσει στον τρόπο του μαρτυρίου του, αντιλαμβάνεται ότι συμβολίζει την αφοσίωση του ανθρώπου στο πιστεύω του.

   Από την τελετή ανακήρυξης του Αγίου Γεωργίου εξ Ιωαννίνων «του Φουστανελά» σε Προστάτη Άγιο της Προεδρικής Φρουράς (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)

»Ο Νεομάρτυς Άγιος Γεώργιος μαρτύρησε ακριβώς επειδή δεν δέχθηκε να αλλάξει το πιστεύω του, δεν δέχθηκε να απαρνηθεί την πίστη του. Τούτο για την Προεδρική Φρουρά έχει τεράστια σημασία, γιατί δείχνει αυτό που πάντοτε η Προεδρική Φρουρά, από τότε που συστάθηκε ως σήμερα, πράττει».

Ποιος ήταν ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος

Γεννήθηκε το 1808 από φτωχούς γονείς (Κωνσταντίνος και Βασίλω) στο χωριό Τσούρχλι (σημ. Άγιος Γεώργιος) του νομού Γρεβενών. Σε μικρή ηλικία, περίπου 8 ετών, έμεινε ορφανός και την επιμέλειά του ανέλαβαν ο μεγαλύτερος αδελφός και η μεσαία αδελφή του, οι οποίοι και αυτοί απεβίωσαν από θανατηφόρα επιδημία. Οπότε ο Γεώργιος, σε ηλικία περίπου15 ετών έμεινε μόνος και αναγκάστηκε να αναζητήσει εργασία, προκειμένου να επιβιώσει.

Αρχικά προσκολλήθηκε σε κάποιον αγά, πιθανώς της πόλης των Γρεβενών, ως «υπομίσθιος», και στη συνέχεια περιπλανήθηκε σε διάφορους γειτονικούς τόπους, όπως τα Τρίκαλα.

Σε ηλικία 22 ετών εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα, όπου ανέλαβε υπηρεσία ιπποκόμος στον Αλβανό Χατζή Αβδουλλάχ εφέντη, αξιωματικό του νεαρού Ιμίν πασά (γιος του Κιουταχή), όπου εργάστηκε για οκτώ χρόνια. Σε αυτό το διάστημα όλοι τον θεωρούσαν μουσουλμάνο και τον αποκαλούσαν Γκιαούρ Χασάν. Όμως, όπως αποδείχθηκε αργότερα, ο Γεώργιος ουδέποτε απαρνήθηκε τη χριστιανική πίστη.

                                                                          O Άγιος Γεώργιος ο εξ Ιωαννίνων

  Τον Οκτώβριο του 1836 παντρεύτηκε μια φτωχή, ορφανή και ενάρετη Γιαννιώτισσα, την Ελένη. Όταν μαθεύτηκε το γεγονός, κατηγορήθηκε από τον Τουρκογιαννιώτη χότζα του Τεκέ του Μουχτάρ ότι ενώ ήταν μουσουλμάνος, παντρεύτηκε χριστιανή. Με την κατηγορία αυτήν ο Γεώργιος οδηγήθηκε στον Τούρκο ιεροδικαστή (καδή), όπου με θάρρος υπερασπίστηκε τη χριστιανική του πίστη. Λόγω της ακλόνητης στάσης του, καθώς και της διαβεβαίωσης του αφεντικού του, Αβδουλλάχ, ότι ο Γεώργιος ήταν πάντα χριστιανός και ποτέ μουσουλμάνος, καθώς και από το γεγονός ότι βρέθηκε απερίτμητος, απαλλάχτηκε από την κατηγορία και αφέθηκε ελεύθερος. Μάλιστα, καταχωρήθηκε ως χριστιανός στον κατάλογο του τουρκικού ιεροδικαστηρίου, το λεγόμενο «Καϊδί», με το όνομα «Γεώργη, βελέντη Κώστα», δηλαδή Γεώργιος, γιος του Κωνσταντίνου.

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1837 γεννήθηκε ο γιος του ζεύγους, τον οποίο βάπτισαν στις 7 Ιανουαρίου του 1838, εορτή του Προδρόμου, δίνοντάς του το όνομα Ιωάννης, κάτι που εξόργισε τους μουσουλμάνους.

Στις 12 Ιανουαρίου ο Γεώργιος, αφού χαιρέτησε την οικογένεια του, έφυγε από το σπίτι φορώντας την επίσημη ενδυμασία, δηλαδή τη μακριά φουστανέλα με το κεντητό γιλέκο. Φτάνοντας στην πλατεία του πλατάνου (σήμερα Γυαλί-καφενές), καταγγέλθηκε και πάλι για την πίστη του, με αποτέλεσμα να συλληφθεί εκ νέου από τους Τούρκους. Έτσι, οδηγήθηκε στον διοικητή της πόλης Καβάζ μπασή, όπου ανακρίθηκε από τον υποδιοικητή Κεχαγιάμπεη. Ο τελευταίος τον παρέπεμψε στον καδή, όπου ο Γεώργιος δεν δείλιασε και πάντα θαρραλέα ομολογούσε: «Χριστιανός γεννήθηκα, χριστιανός είμαι, χριστιανός πεθαίνω». Το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί στη φυλακή.

                          Από τη συλλογή Ευάγγελου Αβέρωφ (πηγή: fosfanariou.gr)

Στο μεταξύ, παρότι ο τότε μητροπολίτης Ιωαννίνων Ιωακείμ κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου ο Γεώργιος να αφεθεί ελεύθερος, το πρωί της Πέμπτης 13 Ιανουαρίου οδηγήθηκε και πάλι στο δικαστήριο, όπου συνέχισε να ομολογεί: «Χριστιανός είμαι, χριστιανός πεθαίνω». Οδηγήθηκε ξανά στη φυλακή, όπου άρχισαν τα φοβερά βασανιστήρια. Το Σάββατο ο δικαστής προσπάθησε να τον δελεάσει με αξιώματα. Αλλά και πάλι ο Γεώργιος παρέμεινε ακλόνητος. Έτσι, ο δικαστής και υπό την πίεση των φανατικών Τούρκων, υπέγραψε τη θανατική καταδίκη του.

Τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου πέντε δήμιοι τον οδήγησαν στον τόπο του μαρτυρίου, όπου ήταν στημένη η αγχόνη, στο Κουρμανιό, κοντά στην κεντρική πύλη του κάστρου. Πριν τραβήξουν το σχοινί, τον ρώτησαν: Τι είσαι; και ο Γεώργιος τους απάντησε «Χριστιανός, προσκυνώ τον Χριστό μου και τη Δέσποινα μου Θεοτόκο».

Στη συνέχεια, έκανε το σταυρό του και γυρίζοντας προς τους Χριστιανούς, που ήταν εκεί, είπε: «Συγχωρήσατέ μοι αδελφοί και ο Θεός να σας συγχωρήσει». Έπειτα οι δήμιοι τράβηξαν το σχοινί, και ο Γεώργιος σε ηλικία 30 ετών παρέδωσε το πνεύμα του στον αγαπημένο του Χριστό. Το σώμα του έμεινε κρεμασμένο στην αγχόνη για τρεις ημέρες και στο διάστημα αυτό κάθε βράδυ ένα ουράνιο φως έλαμπε στο κεφάλι του. Έκτοτε, πληθώρα θαυμάτων έγιναν, καθώς πλήθος ασθενών και πασχόντων προσέτρεχαν στον Άγιο και λάμβαναν τη θεραπεία τους. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα οι Τούρκοι να παραδεχθούν την αγιότητά του και έτσι έδωσαν την άδεια να ενταφιαστεί.

                                             O νεομάρτυρας άγιος Γεώργιος ο εξ Iωαννίνων και το μαρτύριό του, λαϊκή εικόνα του 19ου αι. Δωρεά Nίκου Παλαιολόγου στο Μουσείο Μπενάκη (πηγή: benaki.org)

Κατά μία άλλη μαρτυρία, που είναι καταχωρισμένη σε παλιό κατάστιχο (1829-1839) της Μητρόπολης Ιωαννίνων, γίνεται αναφορά για εξαγορά του σκηνώματός του έναντι του ποσού των 300 γροσιών. Πάντως, αργά το απόγευμα της Τετάρτης 19 Ιανουαρίου, το λείψανό του αποκρεμάστηκε και μεταφέρθηκε με πλωτό μέσο στην παραλίμνια συνοικία της «Σιαράβας» και στη συνέχεια, μέσα από τα στενά σοκάκια, στον Μητροπολιτικό Ναό, ώστε να μην προκαλέσουν τους φανατικούς μουσουλμάνους.

Η ταφή του έγινε με τιμές μάρτυρα δίπλα από το Ιερό Βήμα του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Αθανασίου.

Στις 19 Σεπτεμβρίου 1839, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ΣΤ’, με Συνοδική Πράξη, προέβη στην αγιοκατάταξη του Νεομάρτυρα Γεωργίου και ορίστηκε η μνήμη του να τιμάται στις 17 Ιανουαρίου. Η ανακομιδή των λειψάνων του έγινε 133 χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα στις 26 Οκτωβρίου 1971 από τον μητροπολίτη Ιωαννίνων Σεραφείμ. Τα λείψανα τοποθετήθηκαν σε ασημένια λειψανοθήκη που βρίσκεται στον ναό του Αγίου, στην πλατεία Πάργης στα Ιωάννινα.

Η πρώτη εικόνα του Αγίου φιλοτεχνήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1838 –δεκατρείς ημέρες μετά το μαρτύριο– διά χειρός Ζήκου Χιοναδίτου, και κατόπιν παραγγελίας του ιερομόναχου Χρύσανθου Λαϊνά. Σήμερα βρίσκεται τοποθετημένη στο τέμπλο του ναού που υπάρχει εντός της οικίας του Αγίου, που βρίσκεται στην περιοχή «Λιμνοπούλα» Ιωαννίνων.

                O ναός του Αγ. Γεωργίου στο Αργυρό Πηγάδι Αιτωλοακαρνανίας (φωτ.:                agriniopress.gr)

     Το 1841, τρία χρόνια μετά το μαρτύριο του Αγίου, στο χωριό «Γκερτοβός» (από το 1928 «Αργυρό Πηγάδι») του νομού Αιτωλοακαρνανίας, στο Δήμο Θέρμου, ξεκίνησαν εργασίες ανέγερσης πέτρινου ναού επ’ ονόματι του Αγίου. Ο ναός ολοκληρώθηκε το 1847, έχει συνολικό εμβαδό 85 τ.μ. και ο αρχιτεκτονικός τύπος του είναι πεντάτρουλος σταυροειδής εγγεγραμμένος με κεντρικό τρούλο.

        Πηγή: pontosnews.gr

               Επιμέλεια -Ανάρτηση   Αλέκος Ι. Βαλάσκας