Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025

Η ρόκα &το φούσο

 Οι παλιές Σουβαλιώτησες Χρυσούλα (Ξούλα) Ι. Θάνου (Καράπα) & Γεωργία (Γιωργού) Γ. Καλλιμάνη  γνέθοντας τη ρόκα τους. Η φωτογραφίες είναι του μακαρίτη συγχωριανού μας Σουβαλιώτη Φωτογράφου Δημήτρη Βλάχου.

Τα πράγματα δεν είναι, γίνονται. Γίνονται μέσα από σχέσεις. Και οι τόποι. Δεν υπάρχουν πρώτα και μετά συσχετίζονται, Δημιουργούνται μέσα από τις σχέσεις. Και τα πράγματα και οι τόποι αποκτούν νόημα καθώς διαμεσολαβούν ανθρώπινες σχέσεις. Και έτσι υπάρχουν, γίνονται. Όταν βλέπουμε τη σχέση του ανθρώπου με τα πράγματα και όχι τις ανθρώπινες σχέσεις που τα πράγματα διαμεσολαβούν, χάνουμε το νόημα των πραγμάτων.

Έπεσα πάνω σε αυτή την "λαϊκή" ζωγραφιά σε ένα από αυτά που λένε "αρχοντικά" και δεν είναι παρά σπίτια πλουσίων εμπόρων της Σιάτιστας. Κυρίαρχο το λουλακί χρώμα και το θέμα το γνέσιμο. Τυπικό θέμα για ρομαντικές αναπολήσεις και φολκλορικούς σχολιασμούς... Θυμήθηκα και την Παναγιά τη γνέθουσα στην εκκλησία της Μπριάζας. Πώς αλλιώς θα φαντάζονταν την Παναγία οι Βλάχοι, αφού η κυρίαρχη εικόνα της γυναίκας σε αυτές τις κοινότητες ήταν αυτή της γνέθουσας και μάλιστα ορθής;

Θυμήθηκα και τους "φουσάρους", μια ομάδα ρώμικης καταγωγής ενσωματωμένη στα Βλαχοχώρια της Λάκκας του Αώου, που εξειδικεύτηκε ιστορικά στην κατασκευή φούσων. Το φούσο ήταν εξάρτημα της ρόκας. Σε αυτό τυλίγονταν η κλωστή καθώς γνέθονταν. Πρόσφατα συνάντησα μια γυναίκα από αυτή την ομάδα στην Κόνιτσα. Έτσι έμαθα για αυτούς τους "φουσάρους".

Σχέσεις, λοιπόν. Σχέσεις μεταξύ επαγγελματικών ομάδων, σχέσεις μεταξύ χωριών, σχέσεις μεταξύ φύλων, σχέσεις μεταξύ τόπων.

Η ρόκα είναι σύμβολο. Σύμβολο της γυναικείας υπόστασης. Αυτού που λένε σήμερα "κοινωνικό φύλο". Που σημαίνει της κοινωνικής θέσης της γυναίκας και του κατά φύλα καταμερισμού της εργασίας. Το γνέσιμο αφορά το μαλλί, την επεξεργασία του και την γύρω από αυτό οικοτεχνική, βιοτεχνική, παραγωγική, οικονομική ζωή. Το μαλλί έρχεται από τον κόσμο των ανδρών. Η συμπληρωματικότητα. Η συνεργασία. Σχέσεις...

Παντού σχέσεις. Κι ανάμεσα τα πράγματα. Δεν υπάρχουν τα δεύτερα δίχως τις πρώτες. Δεν υπάρχουν τα πράγματα έξω από τις σχέσεις.

 Φούσο (βλαχ,) =αδράχτι


   Πηγή : fb/Vasilis Nitsiakos


                                Επιμέλεια -Ανάρτηση   Αλέκος Ι. Βαλάσκας 







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Επιτρέπεται η υποβολή σχολίων σχετικών, βέβαια, με το θέμα της κάθε ανάρτησης. Η ελεύθερη έκφραση γνώμης και καλόπιστης κριτικής για τα θέματα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας είναι ευπρόσδεκτη. Αντίθετα, κάθε σχόλιο υβριστικού, προσβλητικού & κακόβουλου περιεχομένου και μάλιστα ανώνυμο θα διαγράφεται."