Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2020

"Φλεβάρης των φλεβών κουτσό ποτάμι κυλάει σαν παράπονο στο τζάμι "


                  
              


"Γ"
"Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς " , λέει μια φλεβαριάτικη λαική παροιμία  "κι αν είν' δίσεκτος ο χρόνος , πιό καλά να το σκεφτείς " θα μπορούσε να προσθέσει κάποιος....τοπικός "ποιητής".  Μήνα των καθαρμών (Februarious mensis ) τον έλεγαν οι Ρωμαίοι και λόγω του ότι ήταν βροχερός  τον  είχαν αφιερώσει  στον  Ποσειδώνα.  Οι αρχαίοι Έλληνες  τον γιόρταζαν  ως  Ανθεστηρίωνα . Ο λαός μας τον αποκάλεσε  κουτσοφλέβαρο (επειδή πότε έχει 28  και πότε  29 ημέρες). Τον  είπε επίσης Φλίαρη, Ληψομήνα, Κούντουρο (ποντιακή ονομασία από την ..κοντή ουρά) , Κούτσουρο. Κατά τον  Λαογράφο και Πανεπιστημιακό  Δημήτριο Λουκάτο ( el.wikipedia.org/wiki/Δημήτριος_Λουκάτος)  ονομάστηκε Φλεβάρης γιατί ανοίγει τις φλέβες του και γεμίζει τη γη νερά και κατ΄ άλλους Φλεβάρης  γιατί παγώνει τις  φλέβες  της  γης.


Ο "Φλεβάρης " του Γιάννη Τσαρούχη , έργο από τους 12 μήνες και τις 4 εποχές  του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου και σκηνογράφου , που θεωρείται από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους με διεθνή προβολή ( el.wikipedia.org/wiki/Γιάννης_Τσαρούχης ).




        
                                                     
    
                                                     
Οι γεωργοί τον λένε  κλαδευτή  για τα  κλαδέματα  των  δέντρων , αλλά και  αμπελιώτη ( μήνα της περιποίησης  των αμπελιών ). Τον λένε  όμως  και  μεθυσμένο γιατί ...δεν ξέρει  τι  κάνει .

Η Εκκλησία γιορτάζει το Φλεβάρη  την  μνήμη  των, Αγ. Τρύφωνα , Υπαπαντής  , Αγίου Συμεών , Αγίου Χαραλάμπους αλλά και την  Καθαρά Δευτέρα  , πανάρχαιη γιορτή που σχετίζεται κυρίως με τις πομπές των  " Κατ  Αγρούς Διονυσίων , αλλά και με ορισμένες Απολλώνιες ιδέες λατρευτικού περιεχομένου.
Ανάλογοι  εορτασμοί  ήταν  στή Αρχαία Ελλάδα  "Τα  ανθεστήρια-χοές"  .




Στην Αττική εκείνους τους χρόνους γιόρταζαν τα πρώτα άνθη της αμυγδαλιάς - αφού το  Φλεβάρη   οι  αμυγδαλιές  αρχίζουν να  ντύνονται  με  τη  νυφική τους φορεσιά - με διαγωνισμούς οινοποσίας.  Άνοιγαν τους πίθους με το κρασί (πιθοίγια) και γέμιζαν τις κρασοκανάτες (χόες). Νικητής ήταν όποιος άδειαζε πρώτος τον χούν που χώραγε περισσότερο από δυο λίτρα.

    
                              


                                               
Στις μέρες μας συνηθίζεται ο εορτασμός με καρναβάλια , μασκαρέματα , σκωπτικά- σατυρικά   τραγούδια  και ομαδική έξοδο στην εξοχή.
Α... και να μην  παραλείψω.  Στις 14  Φλεβάρη  γιορτάζουν  οι  ερωτευμένοι και ο  Άγιος  Βαλεντίνος .

                                         

                                                 
Σαν δικός μας (  κατα την ορθοδοξία )  Άγιος  της αγάπης των ερωτευμένων ζευγαριών και της νεότητας έχει προβληθεί ο Υάκινθος (el.wikipedia.org/wiki/Άγιος_Υάκινθος) , που εορτάζει  3 Ιουλίου , αλλά δυστυχώς την δόξα  του την "τρώει " ο.... "ξενόφερτος" Άγιος.


                              
                                             ΛΑΙΚΕΣ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΛΕΒΑΡΗ

Ο λαός μας αφιέρωσε σε αυτό  το μήνα πολλές  παροιμίες  , όπως....

- Ο Φλεβάρης κι αν πεισμώσει μες τα χιόνια θα μας  χώσει .
- Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
- Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίση.
 μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει.
-Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ  το
-Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς
 -Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι.


                             ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ  ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΗΣΑΝ ΦΛΕΒΑΡΗ ΜΗΝΑ.

Το 1776 γεννιέται ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας  Ιωάννης Καποδίστριας, το 1843 πεθαίνει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης , το 1853 γεννιέται ο Γεώργιος Σουρής ένας από τους σπουδαιότερους σατιρικούς ποιητές της νεότερης Ελλάδας, έχοντας χαρακτηριστεί ως "σύγχρονος Αριστοφάνης", το 1857 πεθαίνει ο Εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, το 1883 γεννιέται ο συγγραφέας και φιλόσοφος Νίκος Καζαντζάκης, το 1912 ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος γίνεται ο πρώτος Έλληνας αεροπόρος , στη δεύτερη πτήση που εκτέλεσε ο Αργυρόπουλος την ίδια μέρα, πέταξε με τον τότε πρωθυπουργό της χώρας Ελευθέριο Βενιζέλο.

Για περισσότερα γεγονότα για όλους τους μήνες και για όλες τις ημέρες του χρόνου  μπορείτε να ενημερώνεστε  σε καθημερινή βάση από τη δεξιά  στήλη της πρώτης σελίδας του ιστότοπου του Λαογραφικού .


                                                            ΤΑ ΦΛΕΒΑΡΟΤΡΑΓΟΥΔΑ....

Τον  Φλεβάρη  και τα καμώματά του  τραγούδησαν  οι  , Δήμος Μούτσης , Γιώργος  Νταλάρας , Γιάννης Κούτρας  , Αλέκα  Κανελίδου , Ρένα  Κουμιώτη, Τάνια Τσανακλίδου  , Γιάννης  Κότσιρας  , Μαρία  Δημητριάδη, κ.α .


Στην έκθεση των λουλουδιών, τ' αρχαία ανθεστήρια
ποια λέξη είπες κι έλυσες του κόσμου τα μυστήρια...

γράφει και τραγουδά ο Ορφέας Περίδης στον υπέροχο "Φεβρουάριο" του...



Και του κυπαρισσιού η καρδιά στου έρωτα τους χτύπους
κι ο Τρύφωνας των αμπελιών ευχολογάει στους κήπους;
Πίσω από μάσκες έβλεπες, ποιος να κρυφτεί από σένα;
Μια μεθυσμένη αποκριά απ' το δικό σου βλέμμα
τα χιόνια εκείνη τη χρονιά τα δέντρα έξω στολίσαν
μα εσύ μια λέξη φώναξες κι οι αμυγδαλιές ανθίσαν;
Το μήνα της συγχώρεσης στο τέλος του χειμώνα
τα δυο σου μάτια σαν πυρσούς θα τα θυμάμαι αιώνια
Μες στη γιορτή των χωρισμών με γέλιο πικραμένο
ο παιδικός μου έρωτας σαν μέλι ναρκωμένο.
Και οι σπουδαίοι  , Ηλίας  Κατσούλης και  Παντελής  Θαλασσινός  συμπλήρωσαν  με το  δικό τους επίσης  υπέροχο "Φλεβάρη των φλεβών".....




Ο Αύγουστος του έκλεψε μια μέρα
την ύψωσε πανάκι σε μπρατσέρα
μια άλλη χρόνους τέσσερις χαμένη
σαν άσωτη επιστρέφει, μα δε μένει.

Φλεβάρης των φλεβών κουτσό ποτάμι
κυλάει σαν παράπονο στο τζάμι
Σαββάτο των ψυχών κρυφά δακρύζει
στα σπίτια των αρχόντων φτερουγίζει.

Μάρωνος και Νικηφόρου και Ανθούσης τελεσφόρου
Χαραλάμπους και Βλασσίου, Κασσιανού και Θαλασσίου
Τρύφωνος και Παγκρατίου, ήλιος του μεσονυχτίου
φέγγει απότομα και λιώνει, της Υπαπαντής το χιόνι...

Η νύχτα Φαρισαίου και Τελώνου
αθώος ξένου αίματος και φόνου
ανάβει της αγάπης τα λυχνάρια
και τα παλιά διαβάζει συναξάρια

                                                       

  "Γ"


1 σχόλιο:

  1. Το πιο εμβληματικό μουσικό έργο με αναφορά στο μήνα Φεβρουάριο, είναι το "διαμάντι" της Ελληνικής δισκογραφίας "ΑΓΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ" του Δήμου Μούτση. Κυκλοφόρησε το 1972 με 12 υπέροχα μελοποιημένα ποιήματα του Μάνου Ελευθερίου. Τα ερμήνευσαν ο Δημήτρης Μητροπάνος και η Πετρή Σαλπέα. Μεταξύ όλων ξεχώρισαν δύο αριστουργήματα που τραγουδιούνται ακόμα και θα τραγουδιούνται στον αιώνα των αιώνων. Το "άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη" και το "Η σούστα πήγαινε μπροστά κι ο μάγκας τοίχο τοίχο". Τραγούδια γεμάτα ανθρωπιά, Πολιτισμό και Ελλάδα.
    Δ. ΚΑΤΟΙΚΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

"Επιτρέπεται η υποβολή σχολίων σχετικών, βέβαια, με το θέμα της κάθε ανάρτησης. Η ελεύθερη έκφραση γνώμης και καλόπιστης κριτικής για τα θέματα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας είναι ευπρόσδεκτη. Αντίθετα, κάθε σχόλιο υβριστικού, προσβλητικού & κακόβουλου περιεχομένου και μάλιστα ανώνυμο θα διαγράφεται."