7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1824. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΣΟΥΒΑΛΑΣ*

 Κομνάς Τράκας ή Θεόδωρος Κομνηνός Τράκας

Κομνάς Τράκας ή Κομνηνός Θεόδωρος Τράκας 1786 – 1840


Ο Κομνάς Τράκας, γεννήθηκε στην Αγόριανη το 1786 και πέθανε το 1840. Γιος του Θεοδώρου Τράκα. Ο πρόγονός τους ονομαζόταν απλώς Κομνηνός, της οικογενείας των Κομνηνών της Ρωμανίας. Ο Θεόδωρος Κ.Τράκας, είχε πέντε αγόρια, τον Σταμάτη, τον Δήμο, τον Λουκά, τον Σπύρο και τον ξακουστό Κομνά.
Επονομάστηκε Τράκας επειδή όταν ήταν παιδί και έπαιζε με τα άλλα παιδιά τις αμάδες, εμιμείτο τον ήχο που κάνουν οι αμάδες όταν "τρακάρουν" και έτσι τους κέρδιζε. Ήταν συναγωνιστής του Πανουργιά και έσωσε τον Οδυσσέα Ανδρούτσο από την σχεδιαζόμενη δολοφονία του προειδοποιώντας τον.
Έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες της Ρούμελης, στο Χάνι της Γραβιάς, στην Άμπλιανη και στα Καρκαβέλια του Παρνασσού έσωσε χιλιάδες γυναικόπαιδα από την αιχμαλωσία. Διακρίθηκε στην μάχη στα Βασιλικά και το Μάνεση της Ελάτειας όπου και αποθανατίστηκε η δόξα του με δημοτικό τραγούδι. Το 1935 ο Όθων του έδωσε τον τιμητικό τίτλο του "ταγματάρχη Φάλαγγος". Διέθεσε όλη του την περιουσία, (100 χιλ. γρόσια), υπέρ του αγώνος.

Η μάχη της Σουβάλας – 7 Οκτωβρίου 1824
Οι Τούρκοι ύστερα από την πανωλεθρία που έπαθαν στην Άμπλιανη και στην Πανάσσαρη κλείστηκαν στο στρατόπεδο τους στη Γραβιά. Έκαναν συμβούλιο και πήραν την απόφαση να ξαναπροσπαθήσουν να πάνε στα Σάλωνα δια μέσου της Σουβάλας.
Ο Αντρούτσος όμως ύστερα από τη μάχη που έδωσε με τα παλικάρια του στο χάνι της Γραβιάς, έδωσε εντολή στον Κομνά Τράκα να περάσει μαζί με 300 παλικάρια στα ανατολικά του Παρνασσού, για να εμποδίσει τον Μπεϋράν πασά να πραγματοποιήσει τα σχέδια του.

«Οι Τούρκοι – γράφει ο Γιώργος Καρούλας – ξεκίνησαν τα ξημερώματα της 16 Σεπτεμβρίου για τη Σουβάλα, κι όταν έφτασαν εκεί τη βρήκαν έρημη. Τράβηξαν το δρόμο για τα Μέσα Καρκαβέλια και από τους αυχένες να βγούν στο Αραχωβίτικο Λιβάδι, κι από εκεί να τραβήξουν για τα Σάλωνα. Στα Καρκαβέλια τους περίμενε ο Δυοβουνιώτης. Για να τον ενισχύσουν είχαν φτάσει εκεί ο Γιώργος Χαλμούκης και ο Κομνάς Τράκας με τους άντρες τους και με πολλούς ντόπιους που είχαν πάρει μέρος στη μάχη της Άμπλιανης…»

Δόθηκαν πολλές μάχες μεταξύ των Τούρκων στρατιωτών και των Ελλήνων κλεφτών στο Κακόρεμα, στο Κεφαλόβρυσο, στα Γούπατα στα Καρκαβέλια. Οι Τούρκοι ύστερα από τις απανωτές ήττες έφυγαν και πήγαν στη Γραβιά. Στις μάχες αυτές οπωσδήποτε θα έλαβαν μέρος και πολλοί Σουβαλιώτες, και τούτο γιατί κινδύνευσαν οι ίδιοι και οι οικογένειες τους από την παρουσία των Τούρκων κατακτητών στην περιφέρεια τους…
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για ονόματα Σουβαλιωτών που έλαβαν μέρος στη μάχη.Υπάρχουν όμως Σουβαλιώτες αγωνιστές που έδωσαν το παρών στην επανάσταση του 1821.
Τα ονόματά τους είναι παρμένα από τα επίσημα και έγκυρα χειρόγραφα της Εθνικής Βιβλιοθήκης, μη επιδεχόμενα αμφισβητήσεως. (Δ. Γλημεντζής εφημ. ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ αρ.φυλ.136/1993) μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη 1843 η Εθνοσυνέλευση ψήφισε νόμους για τη δικαίωση των Αγωνιστών.
Έτσι βάσει του από 18 Σεπτ. 1845 Β.Δ. "Περί των υπέρ πατρίδος αγωνισθέντων και θυσιασθέντων"  ζητήθηκε από όλους να υποβάλουν δικαιολογητικά για την αποκατάσταση τους.Ανάμεσα στους φακέλους που σχηματίσθηκαν βρίσκονται και αυτοί των αγωνιστών του χωριού μας.
Ασφαλώς θα υπάρχουν κι άλλοι που θα παραμείνουν άγνωστοι, γιατί δεν ενδιαφέρθηκαν από υπερηφάνεια και λεβεντιά.
Τέτοιο παράδειγμα έχουμε με τον Κωστή Λιανό ο οποίος δεν αναφέρεται στα Εθνικά αρχεία και βρέθηκε από δημοσιεύματα του τύπου της Λαμίας όπου πέθανε.

Από το βιβλίο του Γιάννη Μαρρέ

Πολύδροσος - Σουβάλα 

Παρνασσού

Δυοβουνιώτης [ Ξήκης ] Ιωάννης (Δύο Βουνά Οίτης 1757 – ­ Σάλωνα 1831)

Γιάννης Δυοβουνιώτης

Ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης γεννήθηκε το 1757 στο χωριό Δυο Βουνά της Φθιώτιδος, από το όνομα του οποίου πήρε το επώνυμο Δυοβουνιώτης. Το πραγματικό του επίθετο ήταν Ξήκης και το όνομα του πατέρα του Κωνσταντίνος. Σε ηλικία 13 ετών έχασε τους γονείς του.Το επάγγελμα του ήταν βοσκός.
Υπηρέτησε υπό τον Ανδρούτσο, ήταν μάλιστα πρωτοπαλλήκαρό του. Αφού αποχωρίσθηκε απ' αυτόν, σχημάτισε δική του ομάδα και κατόρθωσε να αναγνωρισθεί αρματωλός Βουνίτσας (Μενδενίτσας), Ζητουνίου, Σαλώνων και Αταλάντης. Με το κλεφταρματολικό του σώμα παρενοχλούσε τους Τούρκους της περιοχής και αυτό ενόχλησε τον Αλή Πασά, ο οποίος πήρε το γιο του Γιώργο αιχμάλωτο στα Γιάννενα. Ο ίδιος ο Δυοβουνιώτης διέφυγε στα Επτάνησα, αλλά γρήγορα επανήλθε εις το αρματολίκι της Βουδονίτσας.
Στις αρχές του 1820, ο Στερεοελλαδίτης πολιτικός κατά την επανάσταση Κ. Σακκελίων τον μύησε στη Φιλική Εταιρεία. Όταν εξερράγη η επανάσταση έλαβε μέρος στις μάχες των Σαλώνων και της Βουδονίτσας.

Διακρίθηκε στην μάχη του Δέματος και ιδιαίτερα στη μάχη των Βασιλικών 26 Αυγούστου 1821 (στο δρόμο από τη Λαμία για την Αταλάντη). Η λαμπρή αυτή μάχη στα Βασιλικά ήταν και η τελευταία για το Δυοβουνιώτη. Πέ­θανε τον Ιανουάριο του 1831 στην Αμφισσα.

                                                           

πηγές : http://www.gorgopotamosvillage.gr/ ,http://eistorias.wordpress.com/ 

*αναδημοσίευση (πρώτη δημοσίευση 7/10/2014)