ΤΟ ΣΤΥΨΙΜΟ ΤΩΝ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ ΠΑΛΙΑ ΣΤΗ ΣΟΥΒΑΛΑ

To φθινόπωρο είναι η εποχή του τρύγου και αναπόφευκτα όλοι θυμούνται τον θεό της αμπέλου και του κρασιού, τον Διόνυσο, τον γιο του Δία, και το θεϊκό δώρο που χαρίζει ξενοιασιά και ευθυμία. Σύμφωνα με μία από τις πολλές μυθολογικές εκδοχές, το κρασί το φανέρωσε, για πρώτη φορά, στον βασιλιά της Αιτωλίας, τον Οινέα. Ο τσοπάνης του τελευταίου, ο Στάφυλος, είχε βρει ένα περίεργο φυτό γεμάτο καρπούς και, ενθουσιασμένος από τη θεσπέσια γεύση τους, έκοψε κάμποσους και τους πήγε στον βασιλιά για να ευφρανθεί η ψυχή του. Από τότε ο Διόνυσος ονόμασε τον χυμό οίνο και τους καρπούς σταφύλια. Έναν βασιλιά, λοιπόν, κι έναν ποιμένα διάλεξε ο θεός για να δοκιμάσουν πρώτοι απ’ όλους τους θνητούς το μεγάλο δώρο του και έκτοτε, σαν είδε πόση χαρά τούς γέμιζε, βάλθηκε να διδάξει απανταχού την τέχνη της οινοποιίας.

Η πιο σημαντική γεωργική δουλειά του Σεπτεμβρίου είναι ο τρύγος και γι' αυτό ο μήνας αυτός πήρε και το όνομα Τρυγητής. Ο τρύγος και το πάτημα των σταφυλιών για να βγει ο μούστος, πρέπει να τελειώσουν μέχρι 26 Σεπτεμβρίου.

Ο μούστος μεταφέρεται και αποθηκεύεται συνήθως σε μεγάλα ξύλινα βαρέλια, όπου μέσα βράζει, ζυμώνεται και γίνεται κρασί. Η πρώτη δοκιμή του γίνεται τη μέρα του Αγίου Δημητρίου, 26 Οκτωβρίου, ή στις 3 Νοεμβρίου, του Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή.

'Οταν στην κάδη έμεναν μόνο τα τσίπουρα, τότε έριχναν νερό μέχρι που να τα «πνίξει» και τα άφηναν εκεί να γίνει πάλι ζύμωση. 'Ηταν το περίφημο «καδόκρασο» κρασί πολύ ελαφρύ, με κάπως καυστική γεύση που έπρεπε να καταναλωθεί μέχρι τη Λαμπρή, γιατί αλλιώς ξύνιζε.

Πριν όμως τα τσίπουρα καταλήξουν στο ρακαριό, έπρεπε να τους πάρουν και το τελευταίο ίχνος κρασιού. Τα έβγαζαν από την κάδη και τα παράδιναν στο έλεος του στίφτη.

Ο στίφτης ήταν ένα μηχάνημα που συμπιέζοντας τα τσίπουρα, τα οποία έβρεχαν και πάλι λίγο, τους αφαιρούσε το κρασί που κατακρατούσαν.

Ο μοναδικός ισως  στίφτης την εποχή εκείνη  , με μοναδικούς  χειριστές

Τον  ΓΙΑΝΝΗ ΘΑΝΟ( ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ)  Και  τον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΒΕΛΛΙΟ(ΚΑΤΣΙΟΥΡΗ).

Εκείνη την εποχή όλα τα σπίτια σχεδον ειχαν αμπέλι και εφτιαχναν το δικό τους

Κρασί. Όταν λοιπον είχαν μείνει πλέον τα τσίπουρα στην  κάδη  5, 6 μέρες ,

Φώναζαν τους  Ειδικούς στο ειδος  το γιάννη και το παναγιώτη  για να στίψουν τά

Τσίπουρα και νά βγάλουν περισσότερο κρασί.